Czym jest cykl OODA?

Dowiedziałem się o tej taktyce z książki survivalowej autorstwa Pawła Frankowskiego i Witolda Rajcherta. Myślę, że ową metodę można stosować wszędzie tam, gdzie mamy podejmować decyzje w warunkach stresowych. Dotyczy ona nie tylko i wyłącznie sytuacji survivalowych.

W traktacie Tajemnice strategii autorstwa Kansuke Yamamoto, a dokładniej w podrozdziale nazwanym; Pięć podstawowych zasad strategii, znalazłem analogiczne do cyklu OODA procedury postępowania. Tyle, że omawiany traktat jest o wiele starszy od taktyki OODA opracowanej w XX wieku, co potwierdza jej zasadność i uniwersalność. Warto przytoczyć w tym miejscu słowa tego samuraja i stratega.

W strategii jest pięć nauk: meshu, mishu, shinshu, shushu i sokushu, [Nauka oczami, uszami, sercem (umysłem), rękami i nogami.]. Spójrz wokół siebie, posłuchaj i pomyśl, a potem zatrudnij własne ręce i nogi, aby wcieliły w czyn to, co wymyśliłeś. To właśnie jest pięć podstawowych zasad.

Cykl decyzyjny OODA (z ang. Observe-Orient-Decide-Act) stworzony przez płk. Johna Boyda z sił powietrznych USA, pierwotnie na potrzeby podejmowania decyzji pilotów myśliwców w czasie walki z przeciwnikiem na krótkich dystansach. Ideą było skrócenie czasu reakcji podczas orientowania się w sytuacji i podejmowania decyzji. Adaptacyjny i sekwencyjny model podejmowania decyzji dosyć szybko zyskał popularność i znalazł zastosowanie również w innych dziedzinach życia. Przede wszystkim dlatego, że pozwala on na skrócenie procesu decyzyjnego oraz sprawdzenie, czy podejmowane działania, będące wynikiem ciągłej obserwacji sytuacji i dostosowywania się do zmian, przyniosą zamierzone skutki. Cykl Boyda to model tego, co znane jest potocznie pod pojęciem „świadomość sytuacyjna”. Model ten sprawdza się także w sytuacji survivalowej – ułatwia wydostanie się z sytuacji zagrażającej utracie wolności, życia lub zdrowia. Jest to proces ciągły i nieustanny.

Głównym założeniem cyklu OODA są 4 punkty decyzyjne:

OBSERWACJA

Zbierz informacje, jak możesz osiągnąć cel, oraz informacje o środowisku swojego przyszłego działania.

ORIENTACJA

Zrozum prawidłowości rządzące twoim otoczeniem i odkryj, jak możesz nimi kierować.

DECYZJA

Każda nowa informacja, która się pojawi, powinna mieć wpływ na decyzję. Zdecyduj, jakie kroki będą najlepsze w danej sytuacji.

DZIAŁANIE

Podejmij działania na podstawie wcześniej wypracowanego scenariusza w taki sposób, aby były jak najbardziej skuteczne.

Kluczowym elementem wspomagającym jest wcześniejszy trening np. pierwszej pomocy, wspinaczki, zachowania w czasie pożaru czy sposobów wydostania się spod lodu. Pozwala on na poszerzanie obszaru decyzji i działań, w których można reagować odruchowo. Powinieneś ćwiczyć tak długo, aż przestaniesz popełniać błędy. Szczególnie że w sytuacjach silnie stresujących przestajemy myśleć logicznie, a taki automatyzm oszczędza czas i może nas uratować.