próba

Próba rysunkowa to szkicowanie. Próby rysunkowe mogą mieć różne założenia początkowe i wynika z tego podział na ich rodzaje:

Próba rozpoznawcza (diagnostyczna) - czyli przygotowanie, które polega na sprawdzeniu możliwości zamierzonego działania rysunkowego.

Próba ćwiczebna - polega na nabywaniu siły lub sprawności w wykonywaniu pewnego określonego działania rysunkowego.

Próba przedsiębrana - dla sprawdzenia możliwości (np. narzędzi, techniki, materiału, stylu, sposobu obrazowania) bywa poszczególnym przypadkiem eksperymentu rysunkowego.

Próba konatywna (z łac. conatus = usiłowanie) to wykonanie wprost danego działania rysunkowego ze świadomością, że może się ono nie powieść, np. naszkicować z natury w technice piórka postać. W momencie, gdy postanowiliśmy swój zamiar wykonać, zaplanowaliśmy próbę konatywną. Po jej wykonaniu może się okazać, że była ona nieudana (np. zła kompozycja, nieodpowiednia technika) i działanie rysunkowe, które wykonaliśmy, pozostało tylko próbą konatywną, albo działanie rysunkowe się powiodło i wobec tego już nie było tylko próbą, lecz także realizacją zamierzonego celu.

Na wykonywaniu różnych takich prób konatywnych i diagnostycznych polega metoda prób i błędów. Stosując ją przeprowadzamy szereg kolejnych prób, aż nastąpi udana. Metoda ta z góry zakłada możliwość popełniania błędu i niepowodzenia eksperymentu. Doskonalenie tej metody osiąga się przez systematyzację – takie uporządkowanie kolejności prób, które daje możliwość wyczerpania wszystkich kombinacji i wykonanie próby udanej (np. wykonanie serii szkiców postaci w różnych kompozycjach, kadrach), oraz przez zastępowanie próby namysłem, m. in. tzw. pseudopróbami.

Kluczowe w rozwoju umiejętności rysowniczych są wierność i systematyczność w podejmowaniu prób. Posiadanie talentu bez działania nie daje żadnych efektów.

Warte zapamiętania.

Zwycięstwo należy do najbardziej wytrwałych.
Napoleon Bonaparte

Prawdziwa radość pochodzi z przebytych prób. Gdy doświadczamy tej radości, już więcej nie pragniemy radości z rzeczy materialnych, która zagłusza swoją bazarowością i rodzi niepokój.
Ojciec Paisjusz Hagioryta

Szkicowanie to siew, którego plonem są obrazy.
Vincent van Gogh

Warte dalszej lektury:

• szkicowanie
• Czy próbuję?
• J. M. Parramon o szkicowaniu